Maak van kinderopvang een basisvoorziening
“We leven in een land waar nachtenlang onderhandeld wordt over postjes en waar miljarden euro’s beschikbaar zijn voor straaljagers, maar waar het jonge, werkende ouders vrijwel onmogelijk gemaakt wordt om een betaalbare en kwaliteitsvolle plaats in de kinderopvang te vinden.”
“De schoolbel gaat om 15.15 uur en daarna is het ieder voor zich. Pech als de grootouders niet in de buurt wonen, de school geen opvang organiseert of je zelf niet tijdig aan de schoolpoort raakt. Wat moeten ouders doen, hun kinderen even aan de kapstok hangen?”*
Getuigenissen als deze zijn schering en inslag. En dat terwijl toegankelijke en kwaliteitsvolle kinderopvang emancipatie in de hand werkt. Bovendien wijst onderzoek uit dat een goede kinderopvang zichzelf maatschappelijk (en economisch) meer dan terugverdient.
‘Elke euro die de overheid investeert, wordt op termijn gemiddeld 4,4 maal terugverdiend door een hogere arbeidsmarktparticipatie van moeders, maar vooral door een betere ontwikkeling van de vaardigheden van kinderen en door preventie van armoede op langere termijn.’ Kinderopvangexpert Ides Niçaise
Vlaanderen beschouwt kinderopvang als een basisvoorziening. Maar er is nog heel wat werk aan de winkel om die visie in de praktijk om te zetten. De klemtoon ligt nog te veel op het economische en het zorgende. Dat moet anders. Dat kan anders.
Femma ijvert voor een toegankelijke en kwaliteitsvolle kinderopvang
Waarom? Omdat dit een essentiële voorwaarde is voor een evenwichtige en kwaliteitsvolle combinatie van gezin en werk. Bovendien vult goede kinderopvang de opvoeding door de ouders aan. Het biedt kinderen niet alleen verzorging en geborgenheid maar stimuleert ook hun ontwikkeling.
Daarom zeggen we:
- Breid de gesubsidieerde opvang sterk uit
Zorg dat iedereen, ook niet-werkenden, van betaalbare en kwaliteitsvolle opvang kan genieten.
Iedereen gelijk aan de start. - Investeer in het personeel
Kwaliteitsvolle kinderopvang betekent investeren in begeleiders én in de grootte van de groepen. Een goed voorbeeld: in Noord-Europese landen is het personeel pedagogisch geschoold. Kinderopvang en kleuteronderwijs vallen onder hetzelfde bestuur. Er is geen breuk in de levensloop op de leeftijd van drie. Gevolg: taalontwikkeling en cognitieve vaardigheden worden vanaf het prille begin gestimuleerd. Ook bij kinderen uit kansengroepen.
Opnieuw: iedereen gelijk aan de start. - Zorg dat de opvang aanwezig is in kwetsbare wijken
Maak kinderopvang diverser en streef naar een goede etnisch-culturele mix, ook bij het personeel. Kinderopvang is de plek waar kinderen van elkaar leren, waar ze sociale en cognitieve vaardigheden opdoen, de taal leren … Op lange termijn werkt dit armoedepreventie in de hand.
Opnieuw: iedereen gelijk aan de start. - Neem financiële drempels weg voor kwetsbare gezinnen
Verminder het minimumtarief en schaf het ‘bestellen is betalen’-principe af. Trek de voorwaarde dat je moet werken in. Zo voorkom je dat kansarme gezinnen uit de boot vallen. Het zijn net zij die er baat bij hebben.
Opnieuw: iedereen gelijk aan de start. - Maak de aanmeldingsprocedures toegankelijker
Vereenvoudig de administratieve rompslomp om je aan te melden. Maak het doorzichtiger. Iedereen moet zich even vlot kunnen inschrijven.
We herhalen het nogmaals: iedereen gelijk aan de start van in het prille begin.
Meer toegankelijke en kwaliteitsvolle buitenschoolse kinderopvang
*Elke Decruynaere, Gentse schepen van Onderwijs, Opvoeding, Outreachend Werk en Jeugd reageert op 09.04.2109 in De Standaard over het nieuwe ontwerpdecreet voor buitenschoolse opvang.
Buitenschoolse kinderopvang is meer dan ‘het bewaren van kinderen totdat de ouders er zijn’. Kwaliteitsvolle kinderopvang creëert kansen. In de eerste plaats voor onze kinderen. Maar ook voor heel wat ouders. Voor hen is het een niet te onderschatten emancipatiemotor. Kwaliteitsvol, dat betekent: voldoende aanbod, competente begeleiders, degelijke arbeidsomstandigheden, betaalbaar en administratief laagdrempelig. En daar knelt vaak het schoentje. Het aanbod hinkt achterop op de noden van de huidige samenleving.
- Nood aan meer aanbod
Voldoende opvang is een probleem, zowel in de vakanties als op schooldagen. De tijd dat oma en opa aan de schoolpoort stonden, is voorbij. Vaak zijn zij zelf nog actief op de arbeidsmarkt. Bovendien stijgt het aantal alleenstaande ouders. Voor hen is het probleem nog acuter. Daarnaast is het lokale aanbod vaak versnipperd en niet op elkaar afgestemd. - Nood aan meer betaalbare buitenschoolse opvang
Enter het Mattheuseffect. Het zijn vooral de gezinnen met de nodige middelen die gebruik maken van kinderopvang. Dat terwijl ouders met een laag of een bescheiden inkomen er meer nood aan hebben. - Nood aan een toegankelijk aanbod
Toegankelijkheid gaat over vlot je weg vinden naar een dienst. Maar het gaat ook over flexibiliteit. Denk aan ouders met een onregelmatig werkrooster, mensen die werk zoeken of een opleiding willen volgen maar niet weten wanneer die start, een crisissituatie in het gezin ... - Nood aan kwaliteitsvolle buitenschoolse opvang
Kwaliteit staat voor educatief geschoold personeel, kleine groepen, een plek met positief stimulerende prikkels, met een zinvolle, waardevolle en kwalitatieve tijdsinvulling.
Femma ijvert voor uitbreiding van het gesubsidieerde aanbod door een alternatieve financiering
Willen we voor onze kinderen buitenschoolse activiteiten die prikkelen, uitdagen, aanzetten tot creativiteit? Dan moet daar een budget tegenover staan. En dat is er niet.
Ons voorstel: breid het gesubsidieerde aanbod fiks uit door alternatieve financiering.
We vragen een herverdeling van de middelen om het befaamde Mattheuseffect te ondermijnen. Er is nog marge, zowel aan de kant van de ouderbijdragen als aan de kant van de belastingaftrek.
We vragen een snelle hervorming van het systeem. Het decreet dat nu voorligt, treedt pas in voege in 2021. Anderhalf jaar van gemiste kansen.